Kanpaina Acció Cultural del País Valencià-k sortu zuen Herrialde Valentziarrean TV3ko seinalea itxi ez zedin
BILBO, 12 Ene. (EUROPA PRESS) -
Euskaltzaindiko Andres Iñigo, Eusko Ikaskuntzako Jose Mari Velez de Mendizabal, Kontseiluko Xabier Mendiguren eta Acció Cultural del País Valencià-ko Toni Gisbertek "Mugarik gabeko telebista" kanpaina aurkeztu dute gaur Iruñean eskainitako prentsaurrekoan. Euskal Telebista (ETB) Nafarroan ikusten jarraitzea bultzatuko dute aipatu erakundeek kanpaina honen bidez.
Acció Cultural del País Valencià-k (ACPV) abiatu zuen kanpaina. Elkarteak 40 urte ditu eta 2007. urtetik ari da kanpaina honetan lanean. Valentziako PPren gobernuak telebista seinaleen sarea ixteko etengabeko ahalegina egin du, TV3 Herrialde Valentziarrean heda ez
dadin, eta horri aurre egiteko abiatu zuen ACPV-k kanpaina hau.
Aipatutako sarea elkartearena da, 1980ko hamarkadan sortu zen 150.000 valentziarrek egin zuen ekarpen ekonomikoari esker. Ekarpen horrekin beharrezko lur-sailak eta tresneria erosi ziren. 25 urtetan TV3 Herrialde Valentziarrean normaltasunez ikusi ahal izan da, oztopo
desberdinak gaindituz. Gaur egun telebista eskaintza osoan aukera bat da, aukera garrantzitsua gainera katalanaren normalizaziorako, gaztelaniazko telebista-eskaintza handiaren aurrean.
2007ko urtarrilean zabaldu zion Valentziako Generalitat-ek Acció Cultural-i lehen espediente administratiboa errepikagailu bat ixteko eskatuz. Elkartearen ezezkoaren ondoren, Generalitat-ek errepikagailu bakoitzaren aurkako espediente bana jartzeko prozedura zabaldu du, ixteko ezezkoaren aurrean isunak ezarriz (jada 700.000 euroko isuna
ordaindu behar dute).
Egoera honen aurrean eta Valentziako Gobernuak elkarrizketarako borondaterik ez duenez, nahiz eta gehiengo soziala TV3 ikustearen aldeko izan, Acció Cultural-ek abokatuekin harremanak egin zituen TV3-ren emankizunak legeztatzeko oinarri juridikoa bilatzeko. Oinarri hori Eskualde edo Gutxiengoen Hizkuntzen Europako Gutunak eskaintzen du, espainiar Gobernuak 1992an sinatu zuen eta Espainiako Parlamentuak 2000. urtean berretsi zuen.
Gutun honek honela dio 11.2. artikuluan: "Alde guztiek irrati zein telebista emisioak zuzenean jasotzeko eskubidea bermatzeko konpromisoa hartzen dute, bizilagun diren herrialdeetan erregio edo hizkuntza gutxiagotu berbera edo antzekoa erabiltzen badute, eta ez dute oztopatuko ondoko herrialdeetako telebista edota irrati emankizunak hizkuntza horretan ematea. Gainera, prentsan adierazpen askatasunari dagokionez inolako murrizketarik egin ez dadin bermatzeko konpromisoa hartzen dute eta informazioaren zirkulazio librea bermatzeko hizkuntza gutxiagotu horretan edo antzekoa den hizkuntzan".
Europar Gutunean oinarrituta eta oinarri juridiko zabalagoa aintzat hartuta idatzi da lege proiektua. Horren helburua da Gutuna aplikatzea, izan ere oinarri juridikoa badago, soilik horren aplikazioa egin behar da. Behin lege proiektua idatzita, Acció Cultural-ek Kataluniako, Valentziako eta Balearretako alderdi politikoekin harremana egin ondoren, hauen jarrera aldekoa zela ikusi zuen.
Dena den, eta lege hori Espainiako Parlamentuan landu behar denez, parlamentuko eztabaidaren atzean mobilizazio garrantzitsua egon behar zela pentsatu zuen. Horregatik pentsatu zen Ekimen Legegile Herritarra izango zela aukerarik onena. Estatu mailako Ekimen Legegile Herritarrak 500.000 sinadura jasotzea suposatzen du. 18
urtetik gorako Estatu espainiarreko herritarrenak izan behar dira eta martxoaren 24an Madrilgo Hauteskunde Junta Zentralean entregatu behar dira. Horregatik, kanpaina martxoaren hasieran amaituko da.
KANPAINA EUSKAL HERRIRA ZABALDU
Acció Cultural del País Valencià-koek "Televisió Sense Fronteres" (Mugarik Gabeko Telebista) kanpainaren berri eman zien Euskaltzaindia, Eusko Ikaskuntza eta Kontseiluari. Kanpaina hori
abiatzeko arrazoiak ezagutu ondoren, hiru erakundeok kanpainarekin bat egitea erabaki zuten.
Babes hori bi modutakoa izango da; lehenik eta behin, Valentzian, Katalunian eta Balearretan egiten ari diren kanpainarekin bat eginez eta bestetik, kanpaina bera Euskal Herrian hedatzen laguntzen. Izan ere, Espainiako legediak Euskal Herrian ere badu eragina eta ondorioz, arlo hau arautu gabe egoteak egoera ezegonkorra sortzen du, Nafarroan, adibidez, euskarazko telebista ikusi ahal izateko.
Aipatu erakundeen arabera, lege babes ezak, unean uneko arduradun politikoen borondatearen baitan uzten du euskarazko telebistak ikusteko eskubidea, eta Nafarroan hori gertatzeko "arrisku erreala" dagoela ohartarazi dute.
Itzalaldi analogikoaren ondorioz, ETB, hau da, euskarazko telebista ikusteko aukera arriskuan egon daiteke. Nafarroako euskaldunak, gaur egungo egoerak eta legediak bere horretan mantentzen baldin badira, ez du euskarazko telebista ikusteko eskubidea bermatua izango, beti egongo baita "aginte politikoan dagoenaren borondatearen baitan".
Kanpaina honen bitartez, esparru hori arautzea dute helburu hiru erakundeok. Horrela, euskarazko telebista ikusteko aukera izango da Nafarroan, legez arautua. Horrela, une honetan hasita eta otsailaren 25era bitartean, hiru erakundeen egoitzetan sinadura emateko aukera izango dute herritarrek. Eusko Ikaskuntzaren bulegoetan, Iruñea, Donostia, Gasteiz eta Bilbon, Euskaltzaindiaren Bilboko egoitzan eta
Iruñeko, Donostiako eta Gasteizko ordezkaritzetan eta Kontseiluaren Andoaingo egoitzan egongo da aukera.
Aurrera begira ere, baliteke beste modu batzuetan ere aukera egotea, izan ere, beste eragile batzuekin harremanak egiten ari dira, eta ekimenaren alde egon daitezkeen eragileei deia luzatu diete, eurek ere ekimen honetan parte hartu dezaten eta norbanakoak ere sinadura ematera bultzatu nahi dituzte.
