Ecoloxistas piden retirar a concesión á empresa, que seguirá para "o mellor proxecto"; a Administración pronunciarase ao fin do trámite
SANTIAGO DE COMPOSTELA, 3 Jun. (EUROPA PRESS) -
O Defensor do Pobo conclúe que a Xunta "actuou deficientemente" en relación cos terreos da antiga mina de Touro e O Pino (A Coruña), onde advirte que "a contaminación da auga parece o problema máis grave".
"E con todo a explotación está a funcionar sen dispor dos permisos esixidos pola lexislación de augas", critica, nun informe remitido á asociación Tralapena.
A raíz do documento, este colectivo ecoloxista reclama que a Administración autonómica "inicie a tramitación do procedemento de caducidade da concesión". A través dunha nota de prensa, destaca que o Defensor "lle saca as cores" á Xunta, "con argumentos legais".
Fontes do Goberno galego consultadas por Europa Press sinalan que "se pronunciará cando termine a tramitación" e que o fará "motivadamente", mentres que a compañía mantén a súa disposición "a seguir traballando para pór en marcha o mellor proxecto mineiro".
INFORME DO DEFENSOR DO POBO
O informe do Defensor do Pobo establece, en concreto, que a Administración autonómica "actuou deficientemente, ben por non declarar a caducidade da explotación, se os traballos (nestes terreos) interrompéronse por prazo superior ao autorizado, ou ben por non sancionar ao titular da explotación por non presentar os plans de labores anualmente (...) se a explotación estivo en funcionamento".
Avisa de que a actividade extractiva do cobre produce "impactos" sobre o chan, a vexetación e a paisaxe, e de que "poden producirse filtracións de augas acedas aos ríos ou ao chan desde os vertedoiros ou presas de residuos, coa consecuente afección á vexetación e a fauna".
Tamén alerta de que as drenaxes conteñen metais pesados "que en grandes concentracións son nocivos para o medio ambiente e a saúde" e, de feito, detecta que "a contaminación da auga parece o problema máis grave e con todo a explotación está a funcionar sen dispor dos permisos esixidos pola lexislación de augas".
Respecto da restauración dos terreos, "a maior obxección" que expón á Xunta é que "a pesar de que se presentaron até cinco plans por diferentes titulares da explotación, ningún foi aprobado polo órgano mineiro".
E engade que "a Administración non acreditou que esixise o seu cumprimento íntegro" e que o plan de Río Tinto Mineira (de 1984) "debe entenderse desactualizado" xa que se refire á explotación de cobre e non á de áridos, que é a actualmente acométese. É dicir: "desde 2003 realízase unha extracción de áridos (..) sen que exista un plan de restauración aprobado".
Tamén critica, sobre o exercicio da potestade de inspección e sanción, que a información que remitiu a Xunta "considérase insuficiente", xa que a Consellería de Economía "non inspeccionou a actividade en cinco do dez últimos anos".
Así mesmo, aínda que se tramitaron tres expedientes sancionadores, "Augas de Galicia non informou concluyentemente sobre os resultados dos programas de control existentes". Por último, fai referencia á ausencia dun plan aprobado de actividades extractivas en Galicia.
QUE O DESESTIME SE PREVALECEN INTERESES PÚBLICOS
Por todo iso, o Alto Comisionado das Cortes Xerais suxire á Consellería de Economía que tramite e resolva o procedemento de compatibilidade de dereitos mineiros con outros usos de interese público, "en particular coa súa incidencia social e no medio rural".
Se declara a prevalencia doutros intereses públicos respecto dos novos dereitos mineiros, suxire ao departamento de Francisco Conde que desestime a solicitude de reinicio da actividade extractiva de cobre".
Tamén no apartado de suxestións inclúe a de solicitar "con carácter inmediato" a Augas a emisión do informe de suficiencia de medios hídricos para o desenvolvemento da actividade extractiva do cobre e demais recursos obxecto de concesión. Recoméndalle a maiores impulsar a tramitación do plan de actividades extractivas.
Mentres, a Medio Ambiente, a través de Augas, suxírelle realizar unha inspección da calidade das augas dos ríos "directamente afectados".
Á consellería que dirixe Ángeles Vázquez, como suxestión, proponlle incluír na declaración de impacto ambiental como condicións "a adopción de todas as medidas necesarias para evitar impactos que impidan cumprir os obxectivos de calidade das augas" e "a restauración dos espazos afectados".
Por último, o Defensor do Pobo solicitou á consellería que indique "o estado en que se atopa a avaliación de impacto ambiental".
EN MAREA PIDE "CARPETAZO"
Coñecido este informe, o viceportavoz parlamentario de En Marea, Antón Sánchez, reiterou a súa petición de "carpetazo definitivo" para o proxecto, por ser "inviable ambientalmente e perigoso para as persoas".
O documento "recoñece que a Xunta estivo anos mirando cara a outro lado coa contaminación da mina", segundo denuncia o grupo mediante unha nota de prensa.
"SÁCALLE As CORES Á Xunta DE FEIJÓO"
A asociación Tralapena interpreta do informe que "en todo momento a Administración e especialmente a Consellería de Economía parece defender e encubrir á empresa concesionaria, en lugar de velar polo medio ambiente ou o cumprimento estrito da legalidade vixente en cada momento".
Cre que existen, por tanto, "motivos dabondo e máis que justificados para que a Xunta inicie a tramitación do procedemento de caducidade da concesión San Rafael ou, no seu caso, que justifique documentalmente os motivos polos que non se levou a cabo antes".
RESPOSTA DA XUNTA
Mentres, as fontes da Xunta consultadas por Europa Press subliñan que a Administración "non variou a súa posición desde o primeiro momento: defendendo o interese xeral e respectando todas as sensibilidades, tanto aquelas que manifestan a súa oposición como as que se mostran a favor do proxecto, cumprindo todos os pasos que marca a lei de minería do bipartito".
Insisten estas fontes en que "o proxecto non se aprobará se existen elementos que o fagan incompatible" e lembran que "cos informes emitidos, a Xunta xa manifestou que o proxecto non era viable e sinalou que era preciso introducir modificacións para seguir coa tramitación".
Por iso, a Xunta di que se pronunciará "cando termine a tramitación" e que "o fará motivadamente en base a avaliacións profesionais e técnicas, actuando sempre coa máxima transparencia e rigor, atendendo todas as dúbidas e pondo a documentación a disposición de quen a solicite". "Como neste caso, que se puxo a disposición do Defensor do Pobo", segundo resalta.
A POSTURA DA EMPRESA
A reacción da empresa ao transcender este documento foi a de "valorar" as recomendacións e suxestións. Non advirte, así, "ningunha allea á normal tramitación dos permisos de actividade que está a solicitar para a súa concesión de explotación de cobre en Touro e O Pino, un amplo e complexo proceso administrativo que --afirma-- é necesario realizar previo á autorización do proxecto".
En particular, está "de acordo" coas referidas á "completa restauración" de "todas as superficies incluídas no desenvolvemento das novas operacións mineiras", así como "asumir a rehabilitación dos pasivos ambientais provenientes da minería histórica da zona".
Cobre San Rafael está formada por dous socios: Atalaia Mining e Explotacións Galegas. Esta última é a dona dos terreos, xa extraeu cobre deles e agora produce áridos, ademais de formar parte do capital doutras empresas situadas neste lugar.
