BILBO, 14 (EUROPA PRESS)
Gizarte babeseko gastua 473 milioi eurotan gehitu zen 2017an Euskal Autonomia Erkidegoan (EAE), hau da, 2016an baino %2,7 gehiago. Halaber, biztanleko gizarte babeseko gastua %2,5 handiagoa izan zen, eta Barne Produktu Gordinaren (BPG) %24,7 izan zen. Administrazio gastuak kenduta, gizarte prestazioen balioa 17.608 milioi eurokoa izan zen 2017an, aurreko urtean baino %2,8 gehiago, Gizarte Babesaren Estatistika Integratuen Europar Sistemako (SEEPROS) metodologia jarraituz Eustatek landutako datuen arabera.
Gastuaren analisi xehatuan, gizarte prestazioak funtzioen arabera aztertu ditu Eustatek, 2016ko datuak kontuan hartuta, hori baita behin betiko datuen azken urtea.
Horrela, 2016an pisu handien zuten funtzioak Zahartzaroa eta Gaixotasuna/Osasun laguntza izan ziren, biak batuta prestazioen gastuaren %69,2 bilduz. Hazkunde handiena izan zuten funtzioak ondoko hauek izan ziren: Zahartzaroa %4,4 hazi zen, 7.406 milioi eurora iritsita, eta Gaixotasuna/Osasun laguntza %3,0 hazi zen (4.447 milioi euro).
Gizarte bazterkeriaren gastua ere gehien hazi zenetakoa izan izan zen, %3,1eko gehikuntzarekin; hala ere, pisu gutxieneko funtzioetako bat zen, prestazioen guztizkoaren %3,2 baino ez baitzen. Etxebizitza funtzioari dagokionez, pisu gutxien zuen funtzioa zen, prestazioen guztizkoaren %0,9rekin, eta 2016an %10,0 gehitu zen, 150 milioi eurora iritsita. Familia/seme-alabak funtzioa prestazioen gastuaren %3,5 izan zen 2016an, eta 602 milioi euroko gastua izan zuen, aurreko urtean baino %1,0 gutxiago, haur hezkuntzako ikasle kopuruaren jaitsierari lotuta.
Gehien jaitsi zen funtzioa Langabezia izan zen: %12,9ko tasa negatiboa izan zuen, eta gastua 1.081 milioi euroko izan zen, 2015ean baino 160 milioi euro gutxiago. 2010ean prestazioen guztizkoaren %10,7 izatetik, 2016an %6,3 izatera igaro da funtzio horren gastua.
Langabezia funtzioa %7,5 jaitsi zen 2017an: batetik, langabezia prestazioak jasotzen dituen pertsona kopuruaren jaitsierarekin dago lotuta (2017an %10,0 jaitsi zen) eta, bestetik, erregistratutako langabeziarekin ere du lotura (2014tik 2017ra tasa negatiboak eman ditu: 2014an -%2,1 eta 2017an -%8,6).
ERAKUNDEAK
Gizarte babesean gastua egiten duten erakunde-unitateei dagokienez, Gizarte Segurantzako Sistemak eta Estatuko Administrazioak egindako gastua gastu osoaren %60,2 izan zen 2016an, eta %1,9 egin zuen gora aurreko urtekoarekin alderatuta.
Euskal Administrazioek egindako gastua %32,6koa izan zen, eta 5.676 milioi eurora iritsi zen 2016an, aurreko urtean baino %3,0 gehiago. Euskal Administrazioak taldearen barruan gizarte zerbitzuen sistema publikoa dago, eta Eusko Jaurlaritzak (Lanbide barne dela), foru aldundiek eta tokiko administrazioek osatzen dute. Horien gastuak %4,0 egin zuen gora, eta 2015ean 2.053 milioi eurokoa izatetik, 2016an 2.136 milioi eurokoa izatera pasatu zen.
Hazkunde handiena Baliaezintasuna eta Zahartzaroari lotutako gastuarena izan zen, eta horrek barne hartzen ditu egoitza zerbitzuak, etxez etxeko laguntza, enpleguaren zentro bereziak eta menpekotasunarekin lotutako dirulaguntzak.
Bestalde, Administrazioaren gastuaren barruan dagoen osasun sistema publikoaren gastuak %2,3 egin zuen gora: 2015ean 3.460 milioi eurokoa izan zen, eta 2016an 3.540 milioi eurokoa.
Europarekin alderatzeko, 2016. urteari dagozkion Eurostaten datuak aztertu ditu Eustatek. Adierazleetako bat biztanleko gizarte babeseko gastua da, Erosteko Ahalmenaren Parekotasunean (EAP) neurtuta: EAErena 8.682koa izan zen, Europar Batasunekoaren (8.232), Espainiakoaren gainetik (6.349), Irlandakoaren (7.238) edo Erresuma Batuaren gainetik (7.842). Taularen goiko postuetan daude Luxenburgo (14.469) eta Austria (11.095).
Gizarte babeseko beste adierazle bat BPGren portzentajea da: EAEn %24,4koa izan zen 2016an, Europar Batasunaren bataz bestekoaren azpitik (%28,1), eta Espainiaren (%24,3) eta Luxenburgoren gainetik (%22,0).
