BILBO, 22 (EUROPA PRESS)
Unibertsitatez kanpoko irakaskuntza arautuetan 405.460 matrikula egin ziren 2022-2023 ikasturtean Euskal Autonomia Erkidegoan (EAE), hau da, aurrekoan baino %0,6 gutxiago, Eustat euskal estatistika erakundeak landutako datuen arabera.
Haur Hezkuntzak eta Lehen Hezkuntzak azken urteetako beheranzko joera mantendu zuten, eta ikasleen jaitsiera %3,4koa eta %1,4koa izan zen, hurrenez hurren, 2021-2022 ikasturtearekin alderatuta. Aitzitik, Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan (DBH) ia 1.800 ikasle gehiago izan ziren, azken urteotan izan duen pixkanakako igoerarekin jarraituz, 2007-2008 ikasturtetik 20.000 ikasle gehiago izan baititu.
Araubide bereziko irakaskuntza guztietan egin zuten gora ikasleek, kirolaren irakaskuntzetan izan ezik, 300 matrikula baino gehiago galdu baitzituzten, hau da, %28ko jaitsiera aurreko ikasturtearekin alderatuta.
Ikastetxearen titulartasunari dagokionez, araubide orokorreko irakaskuntzetan ikasleen banaketa egonkor mantendu zen 2022-2023 ikasturtean, aurrekoekin alderatuta. Horrela, ikasleen ia %53 ikastetxe publikoetan matrikulatu ziren, eta %47k nahiago izan zuten titulartasun pribatuko ikastetxe batean matrikulatu.
Bestalde, erdi mailako eta goi mailako Lanbide Heziketako matrikula kopuru osoak, espezializazioko ikastaro berriak sartuta, zertxobait behera egin zuen 2022-2023 ikasturtean. Zehazki, 133 pertsona gutxiago matrikulatu ziren, nahiz eta 40.000 ikasletik gora matrikulatu orotara, aurreko ikasturtean bezala.
Dena den, Lanbide Heziketaren azken 15 urteetako bilakaera globala argi eta garbi goranzkoa da. Joera hori gizonetan eta emakumeetan izan da, nahiz eta beti izan diren ikasle gizonezko gehiago. 2007-2008 ikasturtearekin alderatuta, matrikulatutako gizonen kopuruak %76,4 egin du gora, eta matrikulatutako emakumeenak %34,8.
Halaber, 2022-2023 ikasturtean, Lanbide Heziketako ikasleen banaketa ekitatiboa izan zen STEM (Science, Technology, Engineering and Mathematics) lanbideekin lotutako lanbide familietako prestakuntza zikloetan eta esparru zientifiko-tekniko horretakoak ez direnetan.
Hala ere, talde horien barruan, sexuen banaketa oso ezberdina izan zen. STEM ikasketetan, esate baterako, genero arraila oso nabarmena izan zen, emakumeak %12 baino ez baitziren; gainerako lanbide familietan banaketa ez zen hain desorekatua izan, eta hamar matrikulatatik sei izan ziren emakumeenak. Fenomeno hori ez da 2022-2023 ikasturtean bakarrik gertatu, denboran zehar errepikatzen joan baita.
ATZERRIKO HIZKUNTZAK
Bestalde, EAEko ikasleen %21,6k atzerriko hizkuntzak erabili zituzten irakaskuntza hizkuntza gisa 2022-2023 ikasturtean. Atzerriko hizkuntzaren ikasgaia bera ez zen ikasgairen bat ikasi zuten ikasleak dira (ingelesa, frantsesa edo alemana). Ikasteko modalitate hori, batez ere, Lehen Hezkuntzan (%31,4), DBHn (%37,1) eta Batxilergoan (%14,4) eman zen. Gainerako mailetan ezohiko presentzia izan zuen.
Alde handiak ikusi ziren zentroaren izaeraren arabera. Sare pribatuan matrikulatutako ikasleen heren batek euskara eta gaztelania ez ziren beste hizkuntza batean jaso zituen eskolak; sistema publikoan, berriz, kasuen %9,4an bakarrik gertatu zen hori.
Beste herrialde batzuetan indarrean dauden hezkuntza sistema emateko baimendutako eta irakaskuntza hizkuntza gisa herrialde horietako berezko hizkuntzak erabiltzen dituzten atzerriko ikastetxeak daude datu horietan, Eustatek zehaztu duenez.
Aldeak hain nabarmenak ez diren arren, aztertutako datuetan ezberdintasunak ikusi dira lurraldeen arabera ere. Atzerriko hizkuntzak gehien erabili ziren lurraldea Araba da, eta ondoren Bizkaia. Bi lurraldeotan, gutxi gorabehera ikasleen laurden batek erabili zituen beste hizkuntza batzuk ikasketetan, eta Gipuzkoan %16k.
BEKA ETA LAGUNTZAK
Bestalde, 2022-2023 ikasturtean EAEn matrikulatutako ikasleen ia heren batek jaso zituen ikasteko bekak edo laguntzak Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailetik, eta hori, zifra absolutuetan 114.000 ikasle baino gehiago dira.
Bekadun ikasleen proportzioa handiagoa izan zen sare publikoan maila guztietan matrikulatutakoen artean, erdi mailako eta goi mailako Lanbide Heziketan izan ezik. Alde horretatik, sektore publikoaren eta pribatuaren arteko alderik handiena Lehen Hezkuntzan gertatu zen. Horrela, ikastetxe publikoetan Lehen Hezkuntzan matrikulatutako ikasleen %48,4k jaso zuen ikasteko beka edo laguntzaren bat, titulartasun pribatuko ikastetxeetan matrikulatu zirenen artan baino %24 puntu gehiago.
Beketara bideratutako kopurua 72,7 milioi eurotik gorakoa izan zen, aurreko ikasturtean baino 9 milioi gehiago. Igoera horren zatirik handiena jasangarritasun ekonomikoko neurriak arautu zituen 14/2022 Errege Dekretu Legearen aplikazioaren ondorio zuzena izan zen. Hezkuntzaren arloan, arau horrek 400 euroko zenbatekoa ezarri zuen derrigorrezkoen ondoko ikasketak egiten zituzten deialdi orokorreko beka eta laguntzen onuradun guztientzat. EAEn, zenbateko hori 20.037 pertsonak jaso zuten.
