BILBO, 24 (EUROPA PRESS)
Euskal Autonomia Erkidegoko (EAE) 73 ikastetxetako 3.557 ikaslek eta Epailetzako eta Fiskaltzako 41 profesionalek parte hartu dute 2023-2024 ikasturtean 'Justizian hezten' programan, sistema judiziala eta bere funtzionamendua Bigarren Hezkuntzako, Batxilergoko eta Lanbide Heziketako ikasleei hurbiltzeko.
Ikasturtearen amaierarekin bat eginez, Arrigorriaga BHIko eta Bilboko Berrio-Otxoa Ikastetxeko DBHko 4. mailako ikasleek egindako bi kasuren simulazioa egin da ostiral honetan Bilboko Justizia Jauregian, euskaraz eta gaztelaniaz.
Ekitaldian izan dira Iñaki Subijana EAEko Justizia Auzitegi Nagusiko presidentea, Nerea Melgosa Eusko Jaurlaritzako jarduneko Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako sailburua, Maria del Mar Cabrejas eta Enrique Lucas Espainiako Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiko kideak eta Manuel Lezertua Arartekoa, besteak beste.
Bere hitzaldian, Subijanak 'Justizian hezten' programaren balioa nabarmendu du, aukera eman dielako gazteei epaile, fiskal eta abokatuek epaiketetan duten funtzioa ezagutzeko prestakuntza interes handiko gaietan, hala nola genero indarkerian, eskola jazarpenean eta sare sozialetako pribatutasunean.
Era berean, zoriondu egin da programan izena eman duten ikastetxeen kopurua handitu delako. Hurrengo ikasturteetan ere jarraituko duela espero du, eta, bide batez, eskerrak eman ditu epaileen laguntzagatik.
Bestalde, Melgosak ikasleei adierazi die "garrantzitsua" deña gazteak sistema judizialera hurbiltzea, "delitua zer den, zuen erantzukizun penalak zein diren eta, batez ere, biktima izan zaitezketen egoerak identifika ditzazuen". "Justizia ez ezagutzeak ahuldu egiten gaitu, eta bere ezagutzak gure eskubideak eta erantzukizunak hobeto ulertzeko edo eskatzeko ahaldundu egiten gaitu", gaineratu du.
Programaren koordinatzaile Emilio Lamo de Espinosa magistratuak ikasleei eskatu die ezagutzen dituzten eta besteei kalte egin diezaieketen portaera guztiak salatzeko, eta gogorarazi die "mundua aldatzeko egoerarik onenean daudela, ikasturtean ikasitako askatasuna, justizia, berdintasuna eta tolerantzia balioak praktikan jarriz".
Daniel Calderon magistratuarekin batera, Lamo de Espinosa arduratu da bi ikastetxeek ostiral honetan Bilboko Justizia Jauregiko 1. epaiketa aretoan simulatu dituzten epaiketen kasuak sartzeaz. Lehenengoa, IES Arrigorriaga BHIko DBHko 4. mailako ikasleak protagonista izan dituena, ziberjazarpen eta 'sexting' kasu bat izan da, eta euskarazko gidoi batekin simulatu dute; bigarrena, Bilboko Berrio-Otxoa Ikastetxeko DBHko 4. mailako ikasleek eskolako jolastoki batean egindako eraso baten epaiketa izan da.
BILAKAERA
'Justizian heztea' programa 2019-2020 ikasturtean hasi zen EAEn, pilotu batekin. Bilboko bi zentrok parte hartu zuten (Angeles Custodios eta IES Botikazar BHI), baina covid-19aren pandemiak eten egin zuen eta 2022-2023ko ekitaldian ekin zioten berriro, 48 ikastetxetan eta 40 epaile ingururekin.
Edizio honetan 73 ikastetxek hartu dute parte (Arabako 14k, Bizkaiko 43k eta Gipuzkoako 16k), 40 epailerekin eta fiskal batekin batera. Jasotako balorazioa ona izan da ikasleen eta ikastetxeen artean, ekimenean parte hartzen jarraitzeko interesa erakutsi baitute.
Programa hiru saiotan banatuta dago ikastetxe bakoitzeko, eta euskaraz zein gaztelaniaz egiten da. Lehenengoan, epaileak solasaldi bat izaten du ikasleekin; bigarrenean, ikasleek epaiketa batera joaten dira; azkenik, hirugarren saioan, ikasleek epaiketa baten simulazioa egiten dute, benetako kasuei buruzko gidoiak erabiliz, epaile baten babespean.
Helburua da ikasleek sistema judizialak nola funtzionatzen duen behar bezala jakitea, eta jurisdikzio ordena desberdinak zein diren (zibila, penala, administrazioarekiko auzietakoa eta soziala), zigor arloko epaiketa nola garatzen den eta alderdi bakoitzak zer funtzio betetzen duen jakinaraztea.
Gainera, arreta berezia jartzen da eskola jazarpenean, sare sozialen erabileran eta pribatutasunarekiko errespetuan, berariaz aipatuz irudi intimoak edo sexualak trukatzea, genero indarkeria, drogen kontsumoa eta adingabearen erantzukizun penalean.
'Justizian heztea' Espainiako Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiaren Komunikazio Bulegoak sustatutako ekimena da, eta EAEko Justizia Auzitegi Nagusiaren parte hartzea du. Eusko Jaurlaritzako Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako Saila arduratzen da koordinazioaz, Justizia Sailburuordetzaren bitartez.
Andalucía
