UVIÉU, 07 de Mayu (EUROPA PRESS)
La presidenta de l'Academia de la Llingua Asturiana, Ana Cano, pidió güei a los partíos políticos que propongan un modelu xurídicu nuevu pa la llingua de cara a les próximes elecciones autonómiques del 2011.
Foi la so manera de reivindicar una reconocencia oficial del asturianu mientres l'actu institucional de l'Academia de la Llingua, nel Teatru Campoamor, pa celebrar el Día Les Lletres Asturianes,y nel que se nomó nuevu académicu al xurista lleonés Nicolás Bartolomé.
Nel so discursu, Cano pidió a "cada opción política qu'ufierte un modelu xurídicu", porque "queda un añu pa les próximes elecciones", polo qu'entiende que "llegó'l momentu". "Nun queremos un muséu pa la nuesa llingua, anque seya'l más ilustre", reivindicó.
Foi la forma d'acabar una intervención na que volvió denunciar públicamente la situación de "marxinación" de los falantes d'asturianu. Refirióse por exemplu al casu de la sentencia del funcionariu Xurde Blanco, al que'l Xulgáu refugó una alegación contra una denegación d'un permisu llaboral por tar escrita n'asturianu. Señaló "la inseguridá xurídica", que ye "consecuencia del cortu conteníu de la Llei d'Usu y de la so aplicación", motivu pol que pidió un nuevu marcu xurídicu y alministrativu.
COMPROMISU D'ARECES COLA ESPECIALIDÁ
Sicasí, Cano anunció que'l presidente del Principáu, Vicente Álvarez Areces, comprometióse a "iguar" el problema de la falta d'especialidá docente de llingua asturiana. Según afirmó nel so discursu, el mandatariu autonómicu fízolo na reciente reunión que caltuvieron ambos, y na que'l xefe del Gobiernu rexonal ofreció'l conventu de Les Pelayes como nueva sede de la institución.
Recordó que la falta d'esta especialidá ye un problema "gravísimu" que preocupa a l'Academia, y pol que s'aconceyó colos trés partíos con representación na Xunta Xeneral.
El compromisu del presidente foi ún de los avances señalaos esti añu no referente a la llingua. Tamién se refirió a la entrada en serviciu del nuevu sitiu Termast, de vocabulariu especializáu en llingua asturinaa, l'acuerdu de Buvok pa ofrecer el fondu bibliográficu de l'Academia al traviés d'Internet o la publicación de nuevos cartafueyos con propuestes normatives, como'l de nomes de países o'l de terminoloxía xurídica.
UNIVERSIDÁ DE BRANU
Tamién señaló la creación de la nueva Universidá de Branu, n'acuerdu cola Universidá d'Uviéu y el Conceyu de Cangas del Narcea, onde van tener llugar esti añu los cursos de l'Academia. L'oxetivu d'esti proyectu ye la formación filolóxica, la formación científica usando como llingua de comunicación l'asturianu y la organización d'un programa d'actividaes culturales, llúdiques y educatives tamién n'asturianu.
Nun fizo nenguna referencia, sicasí, al nuevu traductor de testos al asturianu Eslema, ellaboráu por cuatro becarios del Seminariu de Filoloxía Asturiana de la Universidá d'Uviéu, y presentáu'l pasáu mes de febreru.
UNIÓN COL LLEONÉS
Pela so parte, el nuevu académicu, el xurista Nicolás Bartolomé Pérez dedicó la so intervención a destacar el trabayu d'aquelles persones qu'a lo llargo de la historia preocupáronse por caltener y dignificar la llingua lleonesa que, quiso dexar bien claro en delles partes del discursu, considera la mesma que l'asturiana.
Asina, refirióse a estudiosos como Cayetano Álvarez o Emilio Bardón, a Fernán Coronas, de quien destacó'l so trabayu a favor de la unidá de la llingua asturiana y lleonesa, a Xosepe Vega y Héctor García, responsables del colectivu Facendera pola Llingua, y a otros asociaciones como La Caleya, Furmientu o la Editorial Filandón. Toes estes persones y entidaes, según Bartolomé, "desarrollen un trabayu en condiciones difíciles sin apoyu institucional", y ante "una Alministración qu'incumple los mandaos del Estatutu d'Autonomía de Castiella y Lleón", no que se refier a la protección y promoción del idioma.
Ana Cano destacó los trabayos, publicaciones y investigaciones de Bartolomé. El más reciente d'ellos ye'l cartafueyu de terminoloxía xurídica, acabante de publicar l'Academia y del que s'encargó'l nuevu miembru de la institución.
