Fecháu en 1.202, ta nel Archivu Históricu Foral de Vizcaya
SANTANDER, 29 Ago. (EUROPA PRESS) -
El director del equipu internacional d'investigación 'Las sociedades portuarias de la Europa atlántica medieval' y decanu de la Facultá de Filosofía y Lletres de la Universidá de Cantabria (UC), Jesús A. Solórzano, dio anuncia de que s'atopó la que sedría la confirmación más antigua hasta'l momentu de la concesión del Fueru de Logroño a la villa cántabra de Castro Urdiales, datada'l día 10 de marzu del año 1.202 y conservada nel Fondu Marqués de Villarias del Archivu Históricu Foral de Vizcaya.
Nin el fueru orixinal de Castro Urdiales, nin copies posteriores, s'atoparen hasta'l momentu, "polo que ye'l privilexu rexu más vieyu de la so concesión", según esplica Sólorzano nun comunicáu remitíu pola UC.
Los investigadores especularon muncho sobre la fecha real del otorgamientu foral, que s'afitó tradicionalmente'l día 10 de marzu del año 1.163, fecha que foi aportada pol eruditu del sieglu XVII, Gabriel de Henao, na so obra 'Averiguaciones de las antigüedades de Cantabria', asoleyada en 1689, anque unos años enantes otru autor, Gonzalo Méndez de Silva, fechara'l fueru nel añu 1.173 na so obra 'Población general de España' de 1645, anque nesti últimu caso nun especificaba nin el día, nin el mes.
"A partir d'estos dos autores, vieno discutiéndose sobre unu o otru añu, pero fueron les feches que se vinieron dando por válides dende entós", señaló'l profesor de la UC.
Agora, l'atopar la copia del privilexu, fecháu'l 10 de marzu de 1.202, contién, en llatín, d'una parte, la mención de concesión del Fueru de Logroño a Castro Urdiales polos reis Alfonso VIII y la so esposa Leonor d'Inglaterra, anque nun s'inxerta'l testu completu del mesmu.
Asina, nesti mesmu privilexu, los reis concedieron al conceyu castreñu la exención pa que les sos mercancíes nun pagaren l'impuestu de portalgu na villa de Medina de Pomar col oxetivu de favorecer la canalización del comerciu castellanu pel cai castreñu, nun tiempu en que la fastera costera de Castiella taba namás na costa actual de Cantabria, anque acababen d'amestase Guipúzcoa y el Duranguesáu al reinu de Castiella en 1.200.
Yá que'l día y el mes de concesión del privilexu rexu atopáu nel Archivu Históricu Foral de Vizcaya, el 10 de marzu de 1.202, coinciden cola data apurrida por Gabriel de Henao pa la concesión del fueru castreñu, 10 de marzu de 1.163, Solórzano señala que "s'abre una nueva llinia d'estudiu sobre l'añu real de concesión del fueru de Logroño a Castro Urdiales, porque'l documentu atopáu de 1.202, inxertu nun privilexu del rei Alfonso X de 1.255, ye al que, en realidá, fai referencia l'eruditu del Sieglu d'Oru español".
"De fechu, lo único que se pue afirmar, a la vista de la documentación disponible, ye que'l fueru de Castro Urdiales ha de ser anterior al 28 de xineru de 1200, porque nesa fecha sabemos que los mesmos reis concedieron el fueru de Castro Urdiales a Laredo", concluyó.
Polo tanto, el privilexu rexu atopáu ye la referencia más antigua a la concesión del Fueru de Logroño a Castro Urdiales y permite abrir, de nuevo, el debate sobre la fecha real de concesión del fueru mientres sigue la busca del testu foral de Castro Urdiales por parte de los historiadores.
CONCESIÓN DE FUEROS NA DÓMINA MEDIEVAL
Los reis daben los fueros col envís de crear un centru urbanu, una villa, qu'organizara'l territoriu y la so población, y promoviera la economía, ente otros munchos motivos, pa lo qu'otorgaben un conxuntu de derechos y privilexos a los sos habitantes.
Había dellos tipos de fueros, en función de la familia a la que pertenecíen: Fueros de Sahagún (de tipu agrariu y venceyaos con instituciones relixoses), de Logroño (más destináu al comerciu y a l'atracción de población estranxera)...
En Cantabria, los reis Alfonso VIII y la so esposa Leonor d'Inglaterra concedieron cinco fueros: a Santander (1.187), Laredo (1.200), Santillana (1.209) y San Vicente de la Barquera (1.210), asina como a Castro Urdiales, l'únicu qu'entá tien pendiente confirmar la fecha de la so concesión.
SOCIEDAES MEDIEVALES DE LOS CAIS ATLÁNTICOS
Jesús A. Solórzano lidera'l proyectu tresnacional, 'Las sociedades portuarias de la Europa atlántica medieval', nel que participen nueve universidaes europees, que se centra nel análisis y estudiu comparáu de les sociedaes medievales de la Europa Atlántica, dende les Azores al Bálticu, ente los años 1.300 y 1.500, y na realización d'un Atles Históricu de los cais atlánticos.
