O proxecto parte dun convenio entre o ILG e a Fundación Camilo José Cela para dixitalizar e editar as fichas dunha investigación do Nobel
SANTIAGO DE COMPOSTELA, 27 Oct. (EUROPA PRESS) -
O novo 'Portal de ditados tópicos galegos' recompila nunha base de datos web case 4.000 rexistros de alcumes, xentilicios, refráns, coplas e cantares de todo o territorio galego e provenientes da cultura popular da Comunidade Autónoma.
En concreto, inclúe 1.559 alcumes colectivos, 1.207 xentilicios, 328 refráns, 786 coplas e cantares e 42 pseudotopónimos, recollidos nunha base de datos que permite a busca por categorías, por texto libre ou pola localidade á que se refiren estas entradas.
O proxecto foi presentado en rolda de prensa pola directora do Instituto dá Lingua Galega, Rosario Álvarez; unha voceiro da Fundación Camilo José Cela, Covadonga Rodríguez; ademais do director de Zona de Galicia de Correos, Celso Gómez, con motivo do papel xogado polos carteiros na investigación, iniciada polo Nobel nos anos 70.
Un convenio entre o ILG e a Fundación (xuño de 2008) permitiu dixitalizar e editar as fichas do Dicionario Xeográfico Popular de España (DGPE), impulsado polo escritor co fin de recompilar información da terminoloxía propia do folclore de todas as localidades españolas. Unha grande parte do traballo desenvolveuse a través da distribución de máis de 25.000 cuestionarios que os carteiros do corpo de Correos repartiron nas súas respectivas demarcacións.
Nos devanditos formularios preguntábase polo nome dos naturais da localidade, se coñecía o alcume no seu conxunto ou dalgunha outra e se sabía algún refrán ou dita relacionado con estes nomes. Do DGPE, unicamente se publicou un tomo dos 19 previstos, mentres que as fichas se conservan inéditas na sede da Fundación en Iria Flavia.
En palabras de Rosario Álvarez, o desenvolvemento desta iniciativa presenta o obxectivo de "preservar este rico e abundante patrimonio inmaterial" da cultura popular galega, que se irá enriquecendo en sucesivas etapas a través doutras fontes (como refraneiros ou artigos monográficos) ou a través da achega dos usuarios, que poderán enviar información para a súa análise nun apartado do portal web.
Covadonga Rodríguez, pola súa banda, asegurou non ter "máis que palabras de agradecemento" ao ILGA "por este traballo inmenso", ademais de por colaborar nesta parte do "legado" de Cela.
CONTIDO DE ACCESO LIBRE
Ademais dos nomes habituais propios da tradición destas localidades, o estudio reflicte alcumes alternativos aos habitantes que aluden, entre outros, a produtos típicos (os 'pementeiros' de Padrón) ou a profesións habituais no lugar ('panadeiros' de Cea).
Tamén resultan frecuentes os alcumes sobre características xeográficas do lugar, ou outros burlescos propios de bromas que se facían unhas aldeas a outras, como 'en Ares non te pares, en Redes non quedes e en Caamouco para pouco'. En moitos casos, estes refráns consérvanse en forma de canción e presentan unha estrutura similar en varios territorios.
Xunto a toda esta información, á que se pode acceder a través do motor de busca incluído na web http://ilg.usc.es/ditados/, inclúese diverso material adicional, como correspondencia entre o propio Camilo José Cela e carteiros ou eruditos galegos a propósito destes ditados, así como artigos ou publicacións relacionadas co proxecto que o escritor considerou de interese
Andalucía
