EAEn 22.392 heriotza izan ziren 2024an, aurreko urtean baino %0,4 gehiago

BILBO, 15 (EUROPA PRESS)

Euskal Autonomia Erkidegoan (EAE) 22.392 heriotza erregistratu ziren 2024. urtean, hau da, aurrekoan baino %0,4 gehiago, Eustat euskal estatistika erakundeak astearte honetan emandako datuen arabera.

Lurralde historikoen arabera, Arabak izan zuen igoerarik handiena heriotzetan (%3,8 gehiago), 3.026 zenbatetsi ondoren. Haren atzetik, Bizkaiak %1,3ko igoera izan zuen, 12.041 heriotzarekin, eta Gipuzkoak, aldiz, %2,5eko jaitsiera, 7.325 heriotza zenbatetsita.

Covid-19aren pandemiaren aurreko 2019. urtearekin alderatuta, heriotzen guztizko kopuruak %3,9ko igoera izan du EAEn.

Hilabeteei dagokienez, uztaila nabarmendu zen, heriotzen kopuruak %15,9ko igoera izan baizuen 2023ko hilabete berarekin alderatuta (1.854 heriotza), 2022ko uztaileko kopuruaren azpitik geratu bada ere.

Iazko heriotzen guztizko kopurua kontuan hartuta, 11.403 emakume eta 10.989 gizon hil ziren EAEn, eta batez besteko adina 81,7 urte izan zen. Hamar urte lehenago, 2014an, batez besteko adina 79,3 urte izan zen, eta, beraz, 2,4 urteko igoera gertatu da azken hamarkadan.

2024an, gizonak 78,3 urterekin hil ziren batez beste, eta emakumeak 84,9 urterekin; 2014an, berriz, batez besteko adin horiek 76,2 urte eta 82,6 urte izan ziren, hurrenez hurren. Hortaz, azken hamar urteetan gizonen batez besteko heriotza adina 2,1 urte igo da, eta emakumeena, berriz, 2,3 urte.

Haurren heriotza tasari dagokionez, urte batetik beherako 26 haur hil ziren 2024an EAEn. Jaioberrien heriotza tasaren kasuan (bizitzako lehen 28 egunei dagokiena), 16 heriotza gertatu ziren; haietako sei lehen 24 orduetan gertatu ziren, eta beste sei lehen astean. Urtebetetik beherakoen artean, heriotza gehienak mutilenak izan ziren (%61,5).

Orobat, 100 urte edo gehiago zituzten 545 pertsona hil ziren joan den urtean Euskadin, eta haien %84,2 emakumeak izan ziren. Hortaz, 2023an baino zazpi heriotza gutxiago izan ziren.

HERIOTZA KAUSAK

Bestalde, heriotzen kausari begiratuta, 2024an EAEn izandako heriotzen %27,7 tumoreek eragin zituzten (6.212 heriotza), %25,5 zirkulazio sistemako gaixotasunek (5.716 heriotza), %8,7 nahasmendu mentalek eta portaera nahasmenduek (1.938 heriotza) eta %8,3 arnas sistemako gaixotasunek (1.864 heriotza).

Heriotzen kausen garrantzia desberdina izan zen sexuaren arabera. Gizonen kasuan, tumoreek eragindako heriotzak zirkulazio sistemako gaixotasunek eragindakoak baino gehiago izan ziren, eta emakumeen kasuan, kausa nagusia zirkulazio sistemako gaixotasunak izan ziren, eta ondoren tumoreak.

Gainera, nahasmendu mentalek eta portaera nahasmenduek eragindako heriotzen artean emakumeen ehunekoa handiagoa izan zen. Kanpoko kausen kasuan, berriz, gizonen ehunekoa handiagoa izan da.

Era berean, heriotzaren kausa desberdina izan zen adinaren arabera. Urtebetetik beherakoen kasuan, heriotza kausen artean jaiotza inguruko denboraldian sortutako gaixotasunak nabarmendu ziren. 1-39 urteko pertsonen kasuan, heriotza kausa nagusiak kanpoko kausak izan ziren, eta, haien artean, istripuak eta suizidioak; 40-79 urteko pertsonen kasuan, tumoreak izan ziren heriotza kausa nagusia, eta 80 urtetik gorakoen kasuan, berriz, zirkulazio sistemako gaixotasunak.

Halaber, 2024an 253 heriotza gertatu ziren covid-19aren ondorioz EAEn, hots, guztien %1,1 (guztiek azterketa espezifikoarekin baieztatutako covid-19a zuten). Kausa horrek eragindako heriotzak 2023an eragindakoak baino %29,3 gutxiago izan ziren iaz.

Azkenik, hazkunde begetatiboa negatiboa izan zen 2024an EAEn, heriotzak jaiotzak baino 9.455 gehiago izan baitziren. 2023an ere saldo begetatiboa negatiboa izan zen, heriotzak jaiotzak baino 8.858 gehiago izan baitziren. Lurraldeen arabera, saldoak negatiboak izan ziren hiruretan: Bizkaian 5.620 pertsonakoa izan zen, Gipuzkoan 2.903 pertsonakoa eta Araban 932 pertsonakoa.