SANTIAGO DE COMPOSTELA, 25 Ene. (EUROPA PRESS) -
Adif propuxo como perito no xuízo polo accidente do tren Alvia ao membro da Axencia Estatal de Seguridade Ferroviaria Ismael Martín Maldonado, quen ratificou un informe que "non achega nada" para esclarecer as causas, segundo destacou a propia xuíza.
En concreto, o informe sitúa a España "no pelotón de cabeza" da seguridade a nivel europeo, para o que utiliza indicadores sobre accidentes e outros datos, algúns deles extraídos de Wikipedia, segundo recoñeceu Maldonado.
É un documento que se elaborou entre 2018 e 2022 a raíz do "balbordo na prensa", segundo revelou este experto, facendo alusión á comisión de investigación creada no Congreso para tratar de determinar responsabilidades políticas polo sinistro ferroviario de Angrois, onde morreron 80 persoas en xullo de 2013.
En 2019 declararon na devandita comisión os exministros de Fomento José Blanco (PSOE) e Ana Pastor (PP). Na súa comparecencia, Ismael Martín Maldonado defendeu a independencia da Axencia Estatal de Seguridade Ferroviaria, que se creou en 2015 para tratar de garantir a seguridade da rede.
"Houbo un certo balbordo, entón a Axencia decide montar o grupo de traballo (en 2018) co obxectivo de analizar a situación e extraer conclusións", explicou, a preguntas do avogado da plataforma de vítimas do descarrilamento.
"Tardaron catro anos?", cuestionoulle este letrado, ao que este funcionario indicoulle que o grupo se creou en 2018, traballou en 2019 e en 2020 "houbo un parón" pola pandemia de coronavirus, de modo que os traballos "retomáronse a finais do 21".
No punto no que o letrado da plataforma interrogáballe sobre como é coñecido pola xente este informe, a xuíza lle a apercibido para que "se deixase de cuestións accesorias". O documento "pode servir para xustificar a normalidade de circular con 'Asfa' ou non, pero isto non achega nada ao esclarecemento das causas deste accidente", considerou a maxistrada.
Así, ao ver "un tanto inútil" o interrogatorio a xuíza e subliñando que "non é cuestión de estar por estar", o avogado declinou facer máis preguntas, do mesmo xeito que outras das partes.
En todo caso, a continuación, e á luz do ocorrido, a xuíza advertiu de que non está "a prexulgar o valor do informe nin pondo unha sentenza". "A min déixanme logo que valore no momento procesual oportuno", puntualizou.
"TAMÉN PROTEXE"
O interrogatorio do fiscal tamén foi breve, e centrouse nas funcionalidades do sistema 'Asfa', o único presente na curva da Grandeira, onde se materializou a traxedia. É un sistema só de apoio, segundo recoñeceu o perito, aínda que noutro momento asegurou que "tamén protexe" ante algunhas circunstancias.
En todo caso, admitiu que "non é equiparable" nin "comparable" co sistema de seguridade 'ERTMS', que é o que se retirou do tramo final da liña entre Ourense e Santiago nun cambio do proxecto e tamén o que se desconectou na súa modalidade embarcada.
"Que protección ofrecía o 'Asfa' o 24 de xullo de 2013?", cuestionoulle o avogado que defende ao maquinista na súa quenda. "Non tiña implementada esa función de control de cambio significativo de velocidade", respondeu o perito.
De feito, até despois do sinistro "non se lle pediu esa función" que si se implementó despois, e que implica a colocación de balizas que frean o tren en puntos nos que, como na Grandeira, o tren debe afrontar un cambio de velocidade que neste caso era de 200 a 80 quilómetros por hora.
O feito de que o accidente do Metro de Valencia non fose incluído para elaborar as estatísticas sobre sinistralidade do informe foi cuestionado por este avogado e tamén polos representantes das vítimas. "Se se quitou é por non pertencer ao sistema ferroviario", argumentou o experto.
SEN As MORTES DE ANGROIS
Durante o seu interrogatorio, o avogado do Estado preguntou ao perito polo traballo que contou con "contribucións desde Adif, Renfe e Ineco" e expúxolle "desagregar" os anos entre 2006 e 2012 --sen contar coa traxedia de Angrois, rexistrada en 2013-- para determinar "como estaría España" en canto ao número de falecidos en sinistros ferroviarios.
Noutro momento, tamén lle interpelou polos "sistemas de clase B", como o 'Asfa', que están "conxelados" para Europa, ao que este experto respondeu que "o habitual" en España é "que as vías tamén estean equipadas" con este sistema, ademais do 'ERTMS', e que "funcione como equipo de respaldo".
Con todo, noutro momento referiuse ao 'Asfa' como "sistema de respaldo ou segundo sistema de protección". Ás cuestións da Fiscalía, os avogados das vítimas e o do maquinista, Ismael Martín Maldonado constatou que Europa esixe 'ERTMS' para as liñas novas.
Nunha sesión da semana pasada, ante a comparecencia doutro experto (o que elaborou un informe estatístico por encargo dun perito xudicial), a xuíza xa fixo fincapé en que o que trata é de esclarecer se a ausencia dunha análise de riscos por parte do ex director de seguridade de Adif implica unha responsabilidade penal.
No proceso están acusados este ex alto cargo de Adif, Andrés Cortabitarte, e o maquinista Francisco Garzón por tomar cun exceso de velocidade a curva após atender unha chamada do interventor.
As comparecencias de peritos retómanse o vindeiro martes e seguen até o próximo 8 de febreiro, cando concluirá a parte penal do xuízo dando paso á civil.