Patxi Zubizarretak lortu du euskarazko literatura sorkuntzarako 2025eko Xabier Lete beka

BILBO, 16 (EUROPA PRESS)

Eusko Jaurlaritzak eta BBVA Fundazioak bultzatutako euskarazko literatura sorkuntzarako Xabier Lete bekaren 2025. edizioko adituen batzordeak Patxi Zubizarreta Dorronsoro idazlea hautatu du 70.000 euroko diru laguntza emateko, eta horrela, beharrezko baldintzak izango ditu urtebetez 'Txoriei begiratzen zien gizonari begiratzen zion emakumea' izeneko proiektua burutzeko, bekaren sustatzaileek jakinarazi dutenez.

Ebaluazio batzordeak nabarmendu duenez, idazle ordiziarrak aurkeztutako proposamenak "idazkera dotorea eta aberatsa du, indar handiko prosa, eta erreferentzia mitiko eta literarioek tartekatzen dute".

Bereziki baloratu da egileak norberaren eguneroko bizitzaren mundu sekretuan barneratzeko duen modua: "'vita minima'-ren alde egin du, anonimatuan geratu ohi diren gertaerak lehen planora ekarrita eta pertsonaien introspekzioa arakatuta".

Zubizarretaren eleberri proposamenean, nabigatzaile batek etxetik alde egitea erabaki du, emaztea behatzeko. Nabigatzaileak uste du emazteak anakoreta batekin harremana duela.

Hautaketa batzordearen aktak nabarmendu duenez, eleberriak "bidaien imajinarioa eta lorategietako sinbologia uztartzen ditu eta testuarteko sare aberatsa proposatu du", Herman Melville, Nathaniel Hawthorne, Emily Dickinson eta Henry Thoreau idazleak bilduz, besteak beste.

Zubizarretak nobela "lasaiagoa" proposatu du, kontenplazioa eta begiratzea erdigunean jarriz. "'Txoriei begira zegoen gizonari begira zegoen emakumea' izenburua jarri diot proiektuari. Itsasontziko kapitain baten istorioa kontatzen du: itsasaldi bati ekin beharrean, lurreko aterpe batean ezkutatzea erabaki du, emaztearen intimitatean nabigatzeko, hirugarren pertsona batekin partekatzen duten etxean kamerak jarri ondoren; pertsona hori kapitainak berak erreskatatu eta babestu zuen anakoreta bat da", azaldu du egileak.

PATXI ZUBIZARRETA

Patxi Zubizarreta Ordizian (Gipuzkoa) jaio zen 1964an eta Gasteizen bizi da gaur egun; bertan ikasi zuen Euskal Filologia. Irakasle lanetan hasi zuen ibilbidea, baina laster erabaki zuen idazteari ekitea, tailerrak emateari utzi gabe eta prestakuntza jaso gabe, esaterako, zinemako gidoian.

Hainbat komunikabidetan kolaboratzailea izan da eta gidoilaria, hala telebistarako nola zinemarako. Bere literatur lanak oroimenarekiko eta euskal tradizioarekiko interesa uztartzen ditu, eta migrazioa eta arabiar mundua bezalako gaiak jorratu ditu.

Bere lanen artean daude 'Urrezko giltza', 'Julien Vinsonen hegaldia', 'Hiru gutun Iruñetik', 'Usoa' eta 'Korri, Kuru, korri!'. Orobat, besteak beste, Exuperyren 'Printze txikia', Naguib Mahfuzen 'Mirarien kalezuloa' eta Abdellah Taïaren zenbait eleberri euskaratu ditu.

Era berean, bere liburuak katalanera, galegora, gaztelaniara, ingelesera, frantsesera, alemanera, eslovenierara, polonierara eta koreerara itzuli dira, beste hizkuntza batzuen artean.

Gainera, generoak eta diziplinak uztartuta, ikuskizunak eta performanceak aurkezten jarraitzen du Euskal Herrian zein atzerrian, musikariek eta margolariek lagunduta.

Euskadi Literatura saria, Lizardi saria, Ignacio Aldecoa saria eta Ala Delta saria (birritan) jaso ditu. Haur eta Gazte Literaturako Espainiako Sari Nazionala ere jaso zuen 2023an 'Zerria' lanagatik.